• Neuroinformatics
• Turkish close

Alkol, dünya genelinde en yaygın bağımlılık yapan ve sağlık yönünden riskoluşturan maddedir. Alkol ile miRNA'lar arasında ilişkiler tespit edilmiştir. Özelliklebeyinde hem kısa hem de uzun vadeli sorunlar teşkil edebilen alkol kullanımbozukluğunun beyinde çeşitli miRNA anlatım seviyelerini değiştirebildiği in vitro ve invivo çalışmalarda gösterilmiştir.Çalışmamızda alkol kullanım bozukluğu olan ve kontrol grubu olan erkek bireylerinfrontal kortekslerinden total RNA izolasyonu yapıldı. Daha sonra miR-124, 125b, 206ve 339-5p'nin anlatım seviyeleri real-time PCR ile analiz edildi. Son olarak`sabiosciences QIAGEN` web portalında PCR data analizi istatistiksel hesaplamalarıyapıldı.Analiz sonucunda miR-124, 125b ve 399 anlatım seviyeleri alkol kullanımbozukluğu olan bireylerde istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük çıktı. Bu da alkolkullanım bozukluğunun miRNA seviyesini değiştirerek Alzheimer Hastalığı,glioblastoma ve epilepsi gibi rahatsızlıklara yol açabileceğini göstermektedir. Ancakkas hücrelerinde anlatım seviyesi fazla olan miR-206 beyin frontal korteks bölgesindedüşük anlatım göstermektedir. Bu nedenle deney grubunda anlatım daha az olsa dadeney ve kontrol grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark göstermemiştir. Alcohol is the most widespread addictive subtance and promotes many health risks. Anassociation between alcohol and miRNAs has been previously determined. It has beenshown via in vitro and in vivo studies that both long-term and short-term alcohol abusealter the expression levels of miRNAs in brain.In our study, the expression levels of miR-124, 125b, 206 and 339-5p were determinedby RT-PCR from total RNA samples isolated from the frontal cortex of addicted andhealthy subjects. Lastly the data obtained from RT-PCR analyzes were used forstatistical analyzes via an online software on `sabiosciences QIAGEN` website.These analyzes have shown that miR-124, 125b and 399 are significantlydownregulated in alcohol addicted subjects. These findings indicate that alcohol abusecan result in the deregulation of certain miRNAs which can lead to the development ofcertain diseases such as Alzheimer's Disease, glioblastoma and epilepsy. In addition tothat the expression levels of miR-206, which is highly expressed in muscle tissues, werefound to be downregulated in frontal cortex area of study subjects. Because of this,despite showing lower expression in the samples from addicted brains in comparison tohealthy individuals, the difference in expression was not statisticaly significant. 75

The aim of this study is to investigate the cerebral blood flow (CBF) changes in the first 24 hours following SAH, the effect of intravenous squalene-adenosine on CBF, functional outcome of mice and cerabral histologic findings in mice filament perforation SAH model. A total of 42 Swiss albino mice were used (6 in each of the following groups: control SAK, sham, squalene, low-dose adenosine, high-dose adenosine, low-dose squalene adenosine and high-dose squalene adenosine). SAH was induced in all groups other than Sham group. Laser speckle contrast imaging (LSCI) was used to measure bazal, immediate post SAH and 24th hour CBF leves. After 24 hours, locomotor activities were evaluated by open field test. The brains of the subjects who underwent functional evaluations were subjected to cresyl violet, TUNEL and Masson’s trichrome staining. In the early period after SAH, CBF was found to be decreased globally and severely in the bleeding groups. In the high dose squalene adenosine treatment group, CBF values were significantly higher than the control group. Similarly, the locomotor activity score obtained by open field test was higher in the group which received high dose squalene adenosine. Histological examinations revealed neuronal degeneration, apoptosis and intravascular fibrin plugs in all bleeding groups, which were less intense in the high-dose treatment group. In conclusion, it was observed that LSCI can accurately evaluate CBF changes after SAH. Intravenous application of high-dose squalene adenosine improves CBF after SAH, which in turn was reflected in functional evaluation. ONAY SAYFASI iii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iv ETİK BEYAN SAYFASI v TEŞEKKÜR vi ÖZET vii ABSTRACT viii İÇİNDEKİLER ix SİMGELER ve KISALTMALAR xii ŞEKİLLER xiii TABLOLAR xv 1. GİRİŞ 1 2. GENEL BİLGİLER 3 2.1. Vazospazm ve Kanama Sonrası Serebral İskemi 3 2.2. Erken Beyin Hasarı Kavramı 4 2.3. Serebral İskeminin Nedeni Olarak Mikrodolaşım Bozuklukları 4 2.4. Serebral İskemi Nedeni Olarak Mikrotromboz 5 2.5. Kan Beyin Bariyeri Harabiyeti 6 2.6. Kortikal Yayılan Depolarizasyonlar 6 2.7. Fare Filaman Perforasyon Subaraknoid Kanama Modeli 7 2.8. Bir Nöromodülatör Olarak Adenozin 11 2.9. Squalene Adenozin 13 2.10. Lazer Beneklenme Kontrast Görüntüleme 15 2.11. Açık Alan Lokomotor Aktivite Testi 17 3. GEREÇ ve YÖNTEM 18 3.1. Deney Grupları 18 3.2. Subaraknoid Kanamanın Eş Zamanılı İntrakranial Basınç ve Beyin Kan Akımı Ölçümü ile Doğrulanması 18 3.3. Bazal Beyin Kan Akımının Değerlendirilmesi 20 3.4. Subaraknoid kanama oluşturulması 22 3.5. Subaraknoid Kanama Sonrası Beyin Kan Akımının 25 Değerlendirilmesi ve İntravenöz Enjeksiyonlar 3.6. Açık Alan Labirent Testi ile Lokomosyonun Değerlendirilmesi 25 3.7. Yirmi Dördüncü Saat Kan Akımının Değerlendirilmesi 27 3.8. Sakrifikasyon Perfüzyon ve Beyinlerin Ekstraksiyonu 27 3.9. Parafin Kesitlerin Alınması ve İmmünohistokimya 27 3.10. İstatistik Analiz 27 3.11. Etik Kurul Onayı 27 4. BULGULAR 28 4.1. Eş Zamanlı Beyin Kan Akımı ve İntrakranial Basıç Ölçüm Sonuçları 28 4.2. 5/0 Naylon Filaman İskemik Depolarizasyona Yol Açmaktadır. 29 4.3. LSCI sonuçları ve Subaraknoid Kanama Varlığı 30 4.4. İntrakranial Basınç Ölçüm Problarınn LSCI kayıtlarına etkisi 34 4.5. Kanama Sonrası Kan Akımı Değerleri 36 4.6. Tedavi Gruplarında 24. Saat Kan Akımı Değerleri 41 4.7. Açık Alan Lokomoyon Testi Sonuçları 45 4.8. Kortikal Nöronal Dejenerasyon 47 4.9. Kortikal Nöronal Apoptoz 50 4.10. Kortikal Dokuda İntravasküler Fibrin Tıkaçları 52 4.11. Gruplardaki Kilo Kaybı 54 5. TARTIŞMA 55 6. SONUÇ 64 7. KAYNAKLAR 65 8. EKLER EK-1: Etik Kurul Onay Belgesi EK-2: Dijital Makbuz EK-3: Orijinallik Raporu 9. ÖZGEÇMİŞ Bu tez çalışmasında amaç, fare filaman perforasyon SAK modelinde, ilk 24 saat içinde serebral kan akımı (SKA) değişikliklerini incelemek, squaelen ile konjüge edilmiş adenozinin SAK sonrası SKA, farelerin fonksiyonel ölçütleri ve serebral histolojik bulgularına etkisini incelemektir. Tez çalışmasında her bir grupta (kontrol SAK, sham, squalene, düşük doz adenozin, yüksek doz adenozin, düşük doz squalene adenozin ve yüksek doz squalene adenozin) 6’şar olmak üzere toplam 42 Swiss albino fare kullanıldı. Sham grubu dışındaki gruplarda SAK oluşturuldu. Lazer beneklenme kontrast görüntüleme (LSCI) yöntemi kullanılarak farelerin bazal, SAK sonrası erken dönem ve 24. saat SKA değerleri incelendi. 24 saat sonunda açık alan testi ile lokomotor aktiviteleri değerlendirildi. Fonksiyonel değerlendirmeleri yapılan deneklerin beyinleri cresyl violet, TUNEL ve Masson’s trichrome boyamasına tabi tutuldu. SAK sonrası erken dönemde, kanama gruplarında SKA’nın global ve ciddi derecede azaldığı görüldü. Yüksek doz squalene adenozin tedavisi uygulanan grupta SKA değerlerinin kontrol grubuna kıyasla anlamlı derecede yüksek olduğu gözlendi. Benzer şekilde yüksek doz squalene adenozin tedavisi uygulanan grubun açık alan testi ile elde edilen lokomotor aktivite skoru daha yüksek bulundu. Histolojik incelemelerde, yüksek doz tedavi grubunda daha az yoğun olmak üzere tüm kanama gruplarında nöronal dejenerasyon, apoptoz ve intravasküler fibrin tıkaçları görüldü. Sonuçta, LSCI ile SAK’a bağlı SKA değişimlerinin değerlendirilebildiği, yüksek doz squalene adenozin uygulanmasının SAK sonrası SKA seviyesini düzelttiği bu değişimin fonksiyonel değerlendirmeye yansıdığı görüldü.

Elektrokonvülsif tedavi günümüzde depresyon, psikotik bozukluk, mani gibi psikiyatrik hastalıklar ve nadiren de bazı nörolojik hastalıklarda kullanılan bir tedavi uygulamasıdır. Etki mekanizması tam olarak bilinmemektedir. İşlemin uygulandığı hastalarda % 50- 80 arasında bir tedavi başarısı mevcuttur. Bununla birlikte kardivasküler, kemik kırık ve çıkıkları, konfüzyon, deliryum, bellek bozuklukları gibi ciddi yan etkileri mevcuttur. EKT' ye bağlı ölüm oranı 1/ 10000 hastadır.Elektrokonvülsif tedaviden fayda görmeyecek olan hastaların önceden belirlenebilmesi, bu hastaları gereksiz EKT uygulaması ve EKT' nin yan etkilerinden korumak adına önemli olacaktır.Biz de bu amaçla Elektrokonvülsif tedavi uygulanan hastaların EKT öncesi çekilmiş olan EEG' lerini Fourier analizi ile inceledik. EKT' den fayda gören ve görmeyen grup hastaların EEG' lerinde anlamlı bir parametre olup olmadığını araştırdık.Fourier analizi ile EKT' den fayda gören hastaların EEG' leri analiz edildi, ortak bir parametre bulunamadı. EKT' den fayda görmeyen hastaların EEG' leri analiz edildi, ortak bir parametre bulunamadı. EKT' den fayda gören ve görmeyen hastaların EEG' lerinde sağ ve sol hemisfer enerjisi arasındaki simetrilik incelendi, anlamlı bir parametre bulunamadı.Sonuç olarak hastaların EKT' den fayda görüp göremeyeceğinin EKT öncesi çekilen EEG analizinden yapılan bu çalışma ile anlaşılamadığı görülmüştür. At the present day,electroconvulsive therapy is a treatment application that has been used in the psychiatric diseases such as depression, psychotic disorders, mania and some nörological diseases.Its effect mechanism is preciously unknown.There is an achievement between % 50- 80 on the patients whom this process were applied.Nonetheless, it has serious side effects such as cardiovascular disorders, bone fractures and dislocations, confusion, delirium and memory disorders. Mortality that related to electroconvulsive therapy is 1/ 10000 patient.The determine of the patients who will benefit from ECT and will not benefit from ECT will be important, because of to maintain this patients from ECT? s side effects and unnecessary ECT applications.For this purpose, we analysed the patients? s electrpencephalographies which are suffered before ECT at the ECT has been applied patients with Fourier analysis and various algoritms.We searched whether is there a semantic parameter at the electroencephalographies of the patient groups that benefit from ECT and didn? t benefit from ECT.With Fourier analysis; the electroencephalographies which are suffered from the patients whom didn?t benefit from ECT have beeen analiyesed but a common parameter couldn? t find.The electroencephalographies which are suffered from the patients whom benefit from ECT have beeen analiysed but we couldn? t find a common parameter.The symmetry between the right and the left hemisphere is analiysed on the electroencephalographies that are suffered from the patients whom benefit from ECT and didn? t benefit from ECT, but we couldn? t find a common parameter.In conclusion, it was seen that whether the patients will benefit from ECT or will not benefit from ECT couldn? t be estimated with this study which was committed from the analysis of the electroencephalographies suffered before the electroconvulsive therapy. 68

ÖZET: Koroner arter bypass cerrahisi sonrası nörolojik ve nörofizyolojik komplikasyonların geliştiği bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı: 1)Koroner arter bypass cerrahisi öncesi ve sonrası beyin perfüzyon paternini Tc 99m HMPAO beyin SPECT tetkiki ile araştırmak. 2)Nörolojik ve nörofizyolojik komplikasyonların etiyolojisinde önemli rolü olan beyin kan akımı değişikliklerinin lokalizasyonunu saptamada bu tetkikinin yerini tartışmaktır. Çalışmaya koroner arter bypass cerrahisi yapılmış 18, kapak replasmanı yapılmış 3 hasta alındı. Hastaların yaş ortalaması 55.7±6.11 idi. Kontrol grubu olarak kolesistektomi ve psriferik damar cerrahisi yapılan ve yaş ortalaması 53.8±5 olan 5 hasta ile çalışıldı. Hastalara operasyondan 1 hafta önce ve 4-6 hafta sonra Tc 99m beyin HMPAO SPECT görüntülemesi yapıldı. Açık kalp operasyonu yapılan hastaların hiç birinde şiddetli nörolojik defisit gelişmedi. 18 bypass hastasının 5'inde operasyon sonrası hafif nörolojik semptomlar, kognitif yetilerde bozulma ve affektif yapıda depresyonu andıran değişiklikler oluştu. Semptom gelişen hasta grubunda vizüel olarak frontal h i po perfüzyon, semikantitatif olarak frontal ve sol parietal hipoperfüzyon saptandı. Bu gruptaki hastaların kompüterize beyin tomografileri normaldi. Semptom gelişmeyen grupta ve kontrol grubunda Tc 99m HMPAO beyin SPECT ile anlamlı perfüzyon değişikliği bulunmadı. Tc 99m HMPAO beyin SPECT görüntülemesinin, koroner arter bypass cerrahisine bağlı olarak ortaya çıkan nörofizyolojik disfonksiyonlara eşlik eden beyin perfüzyon değişikliklerini göstermede ve lokalize etmede kullanılabileceği sonucuna varıldı. 35 42

ÖZET Kedilerde morfolojik asimetri ve fonksiyonel bir lateralizasyon olan pençe tercihlerini karşılaştırmak için sağ ve sol beyin yarımkürelerinin ağırlık, hacim, yoğunluk ve boyutları ile pençe tercihleri arasındaki ilişki araştırıldı. Sağ ve sol beyin yarımkürelerinin hacim, yoğunluk, yükseklik ve boylan arasında asimetrik bir durum olmadığı; ancak sol beyin yarımküresinin ağırlığı sağ yarımküresinden daha ağır olduğu belirlendi (pO.Ol). Pençe tercihi ile beyin sağ ve sol yarımkürelerinin ağırlığı, hacim ve yoğun lukları arasında; ayrıca pençe tercihi ile sol yarımkürenin yüksekliği arasında bir ilişki bulunamadı. Ancak pençe tercihi ile sağ yarımküre yüksekliği arasında bir ilişki saptandı (pO.Ol). Cinsiyete göre, dişi ve erkeklerin vücut ağırlıkları ve sağ ve sol pençe tercihleri arasında bir fark gözlenmedi (p>0.01). Dişi ve erkek kedilerin sağ ve sol beyin yarımkürelerinin ağırlıkları, hacim, yoğunluk ve boylan arasında bir ilişkinin olmadığı; yalnızca dişi ve erkeklerde, sol yanmkürenin yüksekliğinde bir fark gözlendi (p<0.05). Bu fark sağ yanmküre yüksekliğinde gözlenmedi (p>0.05). Pençe tercihine göre sağ hemisfer yüksekliğinde ve cinsiyete göre ise sol hemisfer yüksekliğinde bir asimetrik durum olduğu sonucuna vanldı. SUMMARY To compair paw preferences which is a functional lateralisation and morphological asymmetry in the cats, the relationship between paw preference and weights, lenghts, volumes, heights and densities of the left and right hemispheres was investigated, separetely. There was not an asymmetric situation between the volumes, densities, heights and lenghts of the right and left brain hemispheres. However, the weight of the left brain hemisphere was found heavier than the right hemisphere. The difference was importand (pO.Ol). The were not relationship between paw preference and weights, volumes, densities and lenghts of the right and left hemispheres, and there was also not relationship between paw preference and the height of the left hemisphere. But, it was observed that there was a relationship between paw preference and the height of the right hemisfere (pO.Ol). According to the sexuality, it was not observed any important difference between body weights and right and left paw preferences of the male and female cats (p>0.01) it was not found any relationship between the weight, volumes, densities and lenghts of the right and left hemispheres of the male and female cats. There was only an important difference between heights of the left hemispheres of the male and female cats (p<0.05). This difference was not observed between the heights of the right hemisphere of the male and female cats (p>0.05). It was concluded that there were asymmetries between the heights right hemispheres as related to paw preference and between the heights of left hemispheres as related to sex. 54

19 - ÖZET Farelere 7.8 mmol/kg amonyum asetat periton içi uygu landı. Uygulamayı izleyen dakikalarda, özellikle 5. dakikada başlayan ve yaklaşık 15-20 dakika süren bir koma hali gözlen di. Bu dönemde hayvanlarda konvülziyonlar görülmedi. Bu koma hali, amonyum asetat uygulamasından 30 dakika sonra kısmen, 60 dakika sonra ise tamamen ortadan kalktı. Deney süresince ölen hayvan olmadı. Amonyum asetat uygulamasından 15 dakika sonra, beyin homo jenatlarınm (Na +K )-ATPaz aktivitesi, kontrol farelerin beyin homo jenatlarınm (Na +K )-ATPaz aktivetisine oranla anlamlı bir biçiimde azaldı. Bu azalma amonyum asetat uygula masından 30 ve 60 dakika sonra da saptandı. Amonyum asetat uygulamasından 15, 30 ve 60 dakika sonra (Na +K )-ATPaz akti- vitesinde görülen bu azalmaların, kontrol değerlere göre yüz deleri, sırasıyla, 56.4, 48.6 ve 18.8 olarak hesaplandı. Buna göre, amonyum asetat uygulamasının farelerde oluşturduğu koma hali ve komadan çıkışla, beyin homojenatla- rınm (Na++K+)-ATPaz aktivitesi arasında bir ilişki olduğu görülmektedir. - 20 - SUMMARY Ammonium acetate (7.8 mmol/kg body wt) was administer ed to mice intraperitoneally. Five minutes after injection, mice developed coma which lasted for 15-20 minutes. During the comatose state, no convulsions were observed. Mice parti ally recovered 30 minutes after injection and full recovery developed after 60 minutes. None of the animals died. + 4- 15 minutes after ammonium acetate injection, (Na +K )- -ATPase activities of brain homogenates were found signifi cantly decreased compared to controls. This diminution was also observed 30 and 60 minutes after the injection. The per cent decreases of (Na +K )-ATPase activities were 56.4, 48.6 and 18.8, respectively 15, 30 and 60 minutes after the admi nistration. According to these results, it appears that there is a relationship between (Na +K )-ATPase activity of brain homogenates and the coma state and recovery of mice after the administration of ammonium acetate. 28

ÖZET Bu çalışma, bilgisayarlı tomografi cihazı kullanarak beyin ventriküler sisteminin boyutlarının ölçülmesi, boyut varyasyonlarının gözlenmesi, bu ölçüm sonuçlarım göre standartların oluşturulması amacına yöneliktir. Nörolojik ve fizik muayenede sağlam olduğu belirlenen 100 gönüllü olguda, ölçümleri yapılan ventriküler sisteme ait boyutların bütün parametrelerde, her iki cinste de yasla artış gösterdiği belirlendi. Bu boyut artışlarının ventriculus tertius'un ölçümlerinde özellikle kadın olgularda regresyon çözümlemesine göre istatistiksel anlamlı olduğu, ventriculus tertius'un ölçüm ortalamasının erkeklerde kadınlardan daha büyük olduğu Ventriculus lateralis'lerin boyutlarını ölçmek için kullanılan bifrontal serebroventriküler indeks'in özellikle erkek olgularda anlamlı, bikaudal serebroventriküler indeks'in ise özellikle kadın olgularda anlamlı olarak artış gösterdiği bulundu. Her iki serebroventriküler indeksin cinsler arası yas ile anlamlı bir fark göstermediği gözlendi. Bu çalışma sonrası elde edilen bulgular, normal 100 olgunun beyin ventriküler sisteminin çeşitli boyut varyasyonları olduğunu göstermektedir. Bu boyut varyasyonlarının ve oluşturulan standartların bilinmesi, ileride yapılacak olan çalışmalar için yol gösterici olacaktır. 46 SUMMARY The aim of this study is to measure the size of the ventricular system in order to observe its variations and to determine the standarts of the ventricular system with computed tomography. Examining 100 voluntary cases without any physical and neurological disease. We observed that the measurements of the ventricular system in all parameters increase by age in both sexes. According to regression analysis in females, increase in the size of the third ventricule is statistically significant. The size of the third ventricule is found to be larger in males when compared with females. Regarding the measurements of lateral ventricules, bif rontal cerebroventricular index in males and bicaudal cerebroventricular index in females are increasing significantly by age. Both indexes shoved no significant difference between too sex. The results of this study show that the ventricular system exhibits variations in size. We believe that, knowledge of these variations and the standarts in size will be a guide for the future studies concerning the ventricular system 47 54

ALL is a malignant disease of lymphoid progenitor cells affecting both children and adults.ALL is the most common type of cancer in childhood and accounts for 30% of all childhood cancers.ALL treatment has four main phases: remission, reinforcement therapy, preventive and therapeutic central nervous system therapy, maintenance therapy. Cranial radiotherapy is an important treatment modality for the treatment and prophylaxis of CNS in the treatment of ALL.The goal of cranial radiotherapy is to give full treatment does to all meningeal structures and to protect the lenses.The target volume (brain tissue) for cranial irradiation includes the entire intracranial subarachnoid space and meningeal extension along the optic nerves and the upper cervical spinal cord.Adequate margins at the base of the skull, including the cribriform plate and temporal fossa, are critical for optimal treatment of the meninges in these areas and for the prevention of marginal recurrence. The 3DCRT technique is the standard treatment technique available for cranial irradiation for ALL patients.In clinical applications, two laterally opposed fields are generally used in all brain radiation treatments with conformal method.Skin Sparing Effect occurs at 1.5 cm in two parallel side irradiations with 6MV energy. Thickness of the head bone of children under 5 years is between 0.5-1 cm.This results in a low-dose area in the meningeal region in cranial irradiation in pediatric patients because the sides of the skull are thin. Furthermore, the dose received by the meningeal region directly affects the scalp dose. In this study, 10 pediatric patients with ALL diagnosed under the age of 5 years who had undergone treatment with 3DCRT plans were selected.Contouring was performed by the radiation oncologist using the available CT images of the patients. 3DCRT and VMAT treatment plans were done by transferring CT images and patient contours to treatment planning systems (Elekta Precise Plan 2.12 and Elekta CMS-Monaco v3.2).Using a full arc with the VMAT treatment technique, a plan similar to the 3DCRT plan was prepared and it was aimed to take the full dose of the low dose region without protecting this region.We tried to give the lowest dose possible to the critical organs while giving the treatment dose to the target volume.Both treatment plans were re-planned to give all patients a total dose of 12 Gy in 8 fractions. 3DCRT and VMAT treatment techniques were compared in terms of target volumes and doses taken by critical organs.3DCRT and VMAT treatment techniques were compared in terms of maximum (D_(%2)), minimum (D_(%98)), and mean doses (D_mean) received by PTV and brain .They were also compared in terms of percentage volume values that received 107% of the planned dose (V_(%107)). Homogeneity Index (HI) and Conformity Number (CN) values of PTV were compared for 3DCRT and VMAT treatment techniques using dose values that received 2% (D_(%2)), 98% (D_(%98)) and 50% (D_(%50)) of the treatment dose. DVH were used to compare the D_max, D_min, D_mean, D_(%2) and D_(%98) dose values of the critical organs for both treatment techniques. Target volumes, OARs, HI and CN values were compared terms of minimum, maximum and mean doses values between two treatment techniques.The advantages and disadvantages of the techniques were evaluated statistically. There was a significant difference between the 3DCRT and VMAT treatment techniques for the maximum dose (D_(%2 )) averages of PTV (p = 0,005), and the VMAT treatment technique was found to be more advantageous than the 3DCRT treatment technique.There was a significant difference between the 3DCRT and VMAT treatment techniques for the minimum dose (D_(%98)) averages of PTV (p =0,007), and the VMAT treatment technique was found to be more advantageous than the 3DCRT treatment technique.There was not significant difference between the 3DCRT and VMAT techniques in terms of the mean doses (D_mean) of PTV (p = 0.799). There was a significant difference between the 3DCRT and VMAT techniques in terms of percentage volume (V_(%107))averages that PTV received 107% of the treatment dose (p = 0.028), and the VMAT treatment technique was found to be more advantageous than the 3DCRT treatment technique. There was a significant difference between 3DCRT and VMAT techniques in terms of HI values for PTV (p = 0.005), and since the HI values obtained by VMAT treatment technique were closer to 0, the VMAT technique was more advantageous compared to the 3DCRT treatment technique.Similarly, a significant difference was found between the 3DCRT and VMAT techniques in terms of CN values (p = 0.005) and the VMAT technique was more advantageous than the 3DCRT technique, since the CN value obtained by the VMAT treatment technique was closer to 1. There was a significant difference between the 3DCRT and VMAT treatment techniques in terms of the maximum dose (D_(%2 )) average for the brain (p = 0.028), and the results showed that the VMAT treatment technique was superior to the 3DCRT treatment technique.When the minimum dose (D_(%98 )) averages of the brain were evaluated, there was a significant difference between the 3DCRT and VMAT techniques (p = 0.005), and the VMAT treatment technique was found to be more advantageous than the 3DCRT treatment technique.There was not significant difference between 3DCRT and VMAT techniques for the mean doses (D_(mean )) of brain (p = 0.646). There was a significant difference between the 3DCRT and VMAT techniques in terms of percentage volume (V_(%107)) averages that the brain received 107% of the treatment dose (p = 0.028), and the VMAT treatment technique was found to be more advantageous than the 3DCRT treatment technique. There was a significant difference between the 3DCRT and VMAT techniques in terms of the maximum dose (D_(max )) average for the cribriform plate (p = 0.005), and the 3DCRT technique was found to be more advantageous than the VMAT technique.There was not significant difference between the 3DCRT and VMAT techniques in terms of mean doses (D_(mean )) of cribriform plate (p = 0.126).There was not significant difference between the 3DCRT and VMAT techniques in terms of percentage volume (V_(%95)) averages that the cribriform plate received 95% of the treatment dose (p = 1,000). There was a significant difference between the 3DCRT and VMAT techniques in terms of maximum dose (D_(%2 )) averages for scalp (p = 0.005), and the VMAT treatment technique was found to be more advantageous than the 3DCRT treatment technique.There was not significant difference between the 3DCRT and VMAT techniques when the mean doses (D_(mean )) for scalp were evaluated (p = 0.415). There was not statistical significant difference was found between VMAT and 3DCRT treatment techniques in terms of low doses (D_(%98 )) of scalp (p = 0.508). There was a significant difference between 3CMRT and VMAT treatment techniques for maximum dose (Dmax) averages of chiasma (p = 0.007). In terms of maximum doses of chiasm, the 3DCRT treatment technique was found to be more advantageous than the VMAT treatment technique. There was a significant difference between the 3DCRT and VMAT techniques in terms of maximum dose (Dmax) means for the right eye (p = 0.005), and the VMAT treatment technique was found to be more advantageous than the 3DCRT treatment technique. Similarly, there was a significant difference between the 3DCRT and VMAT techniques for maximum dose (Dmax) averages of the left eye (p = 0.005), and the VMAT treatment technique was found to be more advantageous than the 3DCRT treatment technique.There was a significant difference between the 3DCRT and VMAT techniques for the mean dose (D_(mean )) of the right eye (p = 0.037) and the 3DCRT treatment technique was found to be more advantageous than the VMAT treatment technique.Similarly, there was a significant difference between 3DCRT and VMAT techniques for the mean dose (D_(mean )) of the left eye (p = 0.005), and the 3DCRT treatment technique was found to be more advantageous than the VMAT treatment technique. There was not found significant difference between the 3DCRT and VMAT treatment techniques when the maximum dose (Dmax) averages were evaluated for the right and left lenses. There was not significant difference between the 3DCRT and VMAT treatment techniques in terms of maximum dose (Dmax) averages for right and left optic nerves. There was a significant difference in the maximum dose (Dmax) averages for the brainstem between the 3DCRT and VMAT techniques (p = 0.008), and the 3DCRT treatment technique was found to be more advantageous than the VMAT treatment technique in terms of the maximum doses received by the brainstem. As a result of this study, dose homogeneity and PTV coverage of target volumes were improved with VMAT treatment technique.However, it was observed that higher doses were obtained with VMAT technique compared to 3DCRT treatment technique in critical organs.The lens is very sensitive to radiation. For this reason, it should be protected with block or MLC during the treatment and even if possible by using both together. In treatment plans using protection blocks for the lens in the 3DCRT technique, the lenses received lower doses than the VMAT technique. Planning technique should be determined for cranial radiotherapy of ALL by considering target volume coverage, tolerance doses of critical organs, patient age and condition. According to the consensus of the radiation oncologist and medical physicist, VMAT treatment technique has been shown to be an alternative to the 3DCRT technique used as the standard treatment technique in cranial radiotherapy. ALL, hem çocukları hem de yetişkinleri etkileyen, lenfoid progenitör hücrelerin malign bir hastalığıdır. ALL, çocukluk çağı kanserleri içinde en sık görülenidir ve tüm çocukluk çağı kanserlerinin %30'unu oluşturur. ALL tedavisinin 4 temel dönemi vardır: Remisyon sağlanması, Pekiştirme tedavisi, Santral Sinir Sistemi (SSS) koruyucu veya tedavi edici, İdame tedavisi. Kranial radyoterapi, ALL tedavisinde SSS profilaksisi ve tedavisinde kullanılan önemli bir tedavi yöntemidir. Kranial radyoterapide hedef, tüm menenjial yapılara tedavi dozunun tam olarak verilmesi ve lenslerin korunmasıdır. Kranial ışınlama için hedef hacim (beyin dokusu), tüm intrakranial subaraknoid boşluğu, optik sinirleri ve üst servikal omurilik boyunca menenjial uzamayı içerir. Kribriform plate ve temporal fossa dahil, kafatası tabanındaki yeterli marjlar, bu bölgelerdeki meninkslerin optimum tedavisi ve marjinal nüksün önlenmesi için kritik öneme sahiptir. 3BKRT tekniği, ALL hastaları için kranial ışınlamada mevcut standart tedavi tekniğidir. Klinik uygulamalarda konformal yöntemle tüm beyin ışınlamalarında genellikle karşılıklı paralel iki yan saha kullanılmaktadır. 6 MV'lik enerji ile karşılıklı paralel iki yan saha ışınlamalarda 1,5 cm'de Cilt Koruyucu Etki (Skin Sparing Effect) oluşur. 5 yaşından küçük çocuklarda kafa kemiğinin kalınlığı 0,5-1 cm arasındadır. Bu durum, kafa kemiğinin yan tarafları ince olmasından dolayı çocuk hastalarda kranyum ışınlamalarda menenjial alanda düşük doz bölgesi oluşmasına neden olur. Ayrıca menenjial alanın aldığı doz skalp (saçlı deri) dozunu da doğrudan etkilemektedir. Bu çalışmada ALL tanılı 5 yaşından küçük daha önce 3BKRT planları yapılıp tedaviye alınmış 10 çocuk hasta seçilmiştir. Hastaların mevcut Bilgisayarlı Tomografi (BT) görüntüleri kullanılarak radyasyon onkoloğu tarafından konturlama işlemi yapılmıştır. BT görüntüleri ve konturlar Elekta Precise Plan 2.12 ve Elekta CMS-Monaco v3.2 tedavi planlama sistemine aktarılarak 3BKRT ve VMAT tedavi planları yapılmıştır. VMAT tedavi tekniği ile tam ark kullanarak benzer bir plan hazırlanıp bu bölgeyi korumadan düşük doz bölgesinin tam doz alması amaçlandı. Hedef hacime öngörülen tedavi dozunu verirken riskli organların limit dozları göz önünde bulundurularak mümkün olan en düşük doz verilmeye çalışıldı. Tüm hastalara 8 fraksiyonda 12 Gy verilecek şekilde her iki tedavi planı yeniden tasarlanmıştır. 3BKRT ve VMAT tedavi teknikleri hedef hacimler ve riskli organların aldığı dozlar açısından karşılaştırılmıştır. Planlanan Hedef Hacim (Planning Target Volüm-PTV) ve beynin D_(%2), D_(%98), D_ort Gy cinsinden dozları ve planlanan dozun %107'sini (V_(%107)) alan yüzdelik hacim değeri 3BKRT ve VMAT tedavi teknikleri için karşılaştırılmıştır. Ayrıca; PTV'nin Gy cinsinden tedavi dozunun %2'sini (D_(%2)), %98'ini (D_(%98)) ve %50'sini (D_(%50)) alan doz değerleri kullanılarak Homojenite İndeksi (Homogenity Index-HI) ve Uygunluk Sayısı (Conformity Number-CN) değeri 3BKRT ve VMAT için karşılaştırılmıştır. Bir diğer hedef hacim olan Kribriform plate için ise D_ort, D_maks Gy cinsinden dozları ve tedavi dozunun %95'ini (V_(%95)) alan yüzdelik hacim değeri 3BKRT ve VMAT teknikleri için karşılaştırılmıştır. Doz volüm histogramlarından (DVH) yararlanılarak riskli organların aldığı D_maks, D_min, D_ort, D_(%2) ve D_(%98) doz değerleri her iki tedavi tekniği için karşılaştırıldı.Hedef hacimlerin (PTV, Beyin ve Kribriform Plate), Risk Altındaki Organların (Organs at Risk-OAR) ve HI-CN' nin almış olduğu; minimum, maksimum ve ortalama doz ve hacim değerleri her iki tedavi tekniği arasında karşılaştırılmıştır.Tekniklerin avantaj ve dezavantajları istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. PTV'nin maksimum doz (D_(%2 )) ortalamaları için 3BKRT ile VMAT tedavi teknikleri arasında anlamlı bir fark bulunmakla birlikte (p=0,005), VMAT tedavi tekniği 3BKRT tedavi tekniğine kıyasla daha avantajlı bulunmuştur. PTV'nin minimum doz (D_(%98)) ortalaması değerlerinde 3BKRT ile VMAT tedavi teknikleri arasında anlamlı bir fark bulunmakla birlikte (p=0,007), VMAT tedavi tekniği 3BKRT tedavi tekniğine kıyasla daha avantajlı bulunmuştur. PTV'nin ortalama dozları (D_(ort )) açısından 3BKRT ile VMAT tedavi teknikleri arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır (p=0,799). PTV'nin, tedavi dozunun %107'sini aldığı yüzdelik hacim (V_(%107)) ortalamaları açısından 3BKRT ile VMAT teknikleri arasında anlamlı bir fark bulunmakla birlikte (p=0,028), VMAT tedavi tekniği 3BKRT tedavi tekniğine kıyasla daha avantajlı olduğu saptanmıştır. Tedavi dozunun PTV'yi ne kadar homojen sardığını değerlendirmek için bakılan HI değerleri için 3BKRT ile VMAT teknikleri arasında anlamlı bir fark saptanmış (p=0,005) ve VMAT tedavi tekniğiyle elde edilen HI değerleri 0'a daha yakın olduğu için VMAT tekniği, 3BKRT tedavi tekniğine kıyasla daha avantajlı bulunmuştur. Aynı şekilde CN değerleri açısından 3BKRT ile VMAT teknikleri arasında anlamlı bir fark bulunmakla birlikte (p=0,005), VMAT tedavi tekniğiyle elde edilen CN değeri 1'e daha yakın olduğu için VMAT tekniği, 3BKRT tekniğine kıyasla daha avantajlıdır. Beyin maksimum doz (D_(%2 )) ortalaması için 3BKRT ile VMAT tedavi teknikleri arasında anlamlı bir fark bulunmuştur (p=0,028) ve elde edilen sonuçlara göre VMAT tedavi tekniği 3BKRT tedavi tekniğine göre daha üstün çıkmıştır. Beynin minimum doz (D_(%98)) ortalamarı değerlendirildiğinde 3BKRT ile VMAT teknikleri arasında anlamlı bir fark bulunmakla birlikte (p=0,005), VMAT tedavi tekniği 3BKRT tedavi tekniğine kıyasla daha üstün bulunmuştur. Beynin ortalama dozları 〖(D〗_(ort )) için 3BKRT ile VMAT teknikleri arasında anlamlı bir fark bulunmamaktadır (p=0,646). Beynin, tedavi dozunun %107'sini aldığı yüzdelik hacim (V_(%107)) ortalamaları açısından 3BKRT ile VMAT teknikleri arasında anlamlı bir fark bulunmuş olup (p=0,028), VMAT tedavi tekniği 3BKRT tedavi tekniğine kıyasla daha avantajlı olduğu görülmüştür. Kribriform plate'in maksimum doz (D_(%2 )) ortalaması için 3BKRT ile VMAT teknikleri arasında anlamlı bir fark bulunmakla birlikte (p=0,005), 3BKRT tedavi tekniği VMAT tedavi tekniğine kıyasla daha üstün bulunmuştur. Kribriform plate'in ortalama dozları 〖(D〗_(ort )) açısından 3BKRT ile VMAT tedavi teknikleri arasında anlamlı bir fark yoktur (p=0,126). Kribriform plate'in, tedavi dozunun %95'ini aldığı yüzdelik hacim (V_(%95)) ortalamaları bakımından 3BKRT ile VMAT tedavi teknikleri arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır (p=1,000). Skalp'in maksimum doz (D_(%2 )) ortalaması için 3BKRT ile VMAT teknikleri arasında anlamlı bir fark saptanmakla birlikte (p=0,005), VMAT tedavi tekniği 3BKRT tedavi tekniğine kıyasla daha avantajlı bulunmuştur. Skalp'in ortalama dozları 〖(D〗_(ort )) değerlendirildiğinde 3BKRT ile VMAT teknikleri arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır (p=0,415). Skalp'in aldığı düşük dozlar (D_(%98)) açısından VMAT ve 3BKRT tedavi teknikleri arasında anlamlı fark saptanmamıştır (p=0,508). Kiazma'nın maksimum doz (Dmaks) ortalamaları için 3BKRT ile VMAT tedavi teknikleri arasında anlamlı bir fark görülmekle birlikte (p=0,007), kiazmanın aldığı maksimum dozlar açısından 3BKRT tedavi tekniği VMAT tedavi tekniğine kıyasla daha avantajlı bulunmuştur. Sağ göz maksimum doz (Dmaks) ortalamaları için 3BKRT ile VMAT teknikleri arasında anlamlı bir fark bulunmakla birlikte (p=0,005), VMAT tedavi tekniği 3BKRT tedavi tekniğine kıyasla daha avantajlı bulunmuştur. Aynı şekilde sol göz maksimum doz (Dmaks) ortalamaları için 3BKRT ile VMAT teknikleri arasında anlamlı bir fark bulunmakla birlikte (p=0,005), VMAT tedavi tekniği 3BKRT tedavi tekniğine kıyasla daha avantajlı bulunmuştur. Sağ gözün ortalama dozu 〖(D〗_(ort )) için 3BKRT ile VMAT teknikleri arasında anlamlı bir fark görülmekle birlikte (p=0,037), 3BKRT tedavi tekniği VMAT tedavi tekniğine kıyasla daha üstün bulunmuştur. Benzer şekilde sol göz ortalama dozu 〖(D〗_(ort )) için 3BKRT ile VMAT teknikleri arasında anlamlı bir fark görülmüş (p=0,005) ve 3BKRT tedavi tekniği VMAT tedavi tekniğine kıyasla daha avantajlı bulunmuştur. Sağ lens ve sol lens maksimum doz (Dmaks) ortalamaları açısından 3BKRT ile VMAT tedavi teknikleri arasında istatistiksel anlamlı fark saptanmamıştır (sırasıyla p=0,646, p=0,114). Sağ optik sinir ve sol optik sinir maksimum doz (Dmaks) ortalamaları açısından değerlendirildiğinde 3BKRT ile VMAT tedavi teknikleri arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır (sırasıyla p=0,646, p=0,959). Beyin Sapı maksimum doz (Dmaks) ortalamaları için 3BKRT ile VMAT teknikleri arasında anlamlı bir fark görülmekle birlikte (p=0,008), 3BKRT tedavi tekniği beyin sapının aldığı maksimum dozlar açısından VMAT tedavi tekniğine kıyasla daha üstün bulunmuştur. Bu çalışma sonucunda, VMAT tedavi tekniğinin hedef hacimlerin doz homojenliği ve PTV kapsamı açısından daha iyi sonuç verirken kritik organların genelinde 3BKRT tedavi tekniğine kıyasla daha yüksek dozların elde edildiği görülmüştür. Lens radyasyona çok duyarlı bir doku olduğu için tedavi sırasında blok ya da ÇYK'ler hatta mümkünse ikisi birlikte kullanılarak korunması sağlanmalıdır. 3BKRT tekniğinde lens için koruma blokları kullanılan tedavi planlarında, lensler VMAT tekniğine kıyasla daha düşük dozlar almıştır. ALL'nin kranial radyoterapisi için planlama tekniği belirlenirken hedef hacim kapsamı ve riskli organların tolerans dozları göz önünde bulundurulduğunda hasta yaşı ve durumuna bağlı olarak radyasyon onkoloğu ile fizikçinin görüş birliğine göre kranial radyoterapide mevcut standart tedavi tekniği olarak kullanılan 3BKRT tekniğine alternatif olarak VMAT tekniğinin uygulanabilir olduğu gösterilmiştir.

Gıdaların yüksek sıcaklıklarda kızartılması ve fırınlanması sonucu bol miktarda akrilamid oluşmakta ve bu gıdaları tüketeninsanlar her gün belli miktarlarda akrilamide maruz kalmaktadırlar. Gebe kadınlarda gebelik boyunca gıda kaynaklı akrilamide maruz kalmakta ve bebekleri muhtemelen bundan etkilenmektedir. Bu araştırmada, gebelik süresince ratlara uygulanan akrilamidin, fetal beyin kökenli nörotrofik faktör (BDNF) düzeyleri ve beyin gelişimi üzerindeki etkilerinin mekanizmasının ortaya çıkartılması amaçlanmıştır. Fetal BDNF geninin mRNA düzeyleri ve protein seviyeleri analiz edilerek akrilamidin, BDNF sentezi üzerinde meydana getirdiği inhibitör etki/etkilerin transkripsiyonel, translasyonel yada posttranslasyonel aşamaların hangisi/hangilerinde gerçekleştiği araştırıldı ve akrilamidin nörotoksik etki mekanizması açığa çıkartılmaya çalışıldı. Bu nörotoksik etkinin E vitamini ile engellenebilirliği test edildi. Ayrıca fetal hayatta akrilamide maruz kalan yavruların, beyin gelişiminin büyük oranda tamamlandığı 8. haftadaki bilişsel fonksiyonlarının bundan etkilenip etkilennmediği araştırıldı. A liberal amount of acrylamide is produced as a result of frying or baking foods in high temperatures and individuals take certain amounts of acrylamide everyday by consuming these food items. Pregnant women are also exposed to acrylamide originating from food during pregnancy and their babies are probably affected. In this study we attempted to determine the effects of acrylamide applied to rats during pregnancy on fetal brain development and brain-derivedneurotrophicfactor synthesis.By analyzing the mRNA levels and protein levels of the fetal BDNF gene, it was found that BDNF synthesis and brain development damage caused by the inhibitor effect on theBDNF gene synthesis steps of the acrylamide andthe mechanism of neurotoxic action of acrylamide was tried to be clarified. This neurotoxic effect was tested for inhibition by E Vitamin. We also investigated the effects of acrylamide, which is exposed in fetal life, on cognitive functions at 8 weeks when brain development is largely completed. 132

Amaç : Normal görünümde beyaz cevhere ait radiomics parametrelerinin, belirgin perivasküler meafesi (PVS) olan ve olmayan hastalardaki farklılıklarını değerlendirmektir. Gereç ve yöntemler : Klinik sebeplerden dolayı , 2018 Haziranda kraniyal MR görüntüleme tetkiki uygulanan 160 adet PVS grubu olan hasta bulundu. Her iki hemisferde 7 farklı bölgede PVS skoru ölçülerek; global PVS skoru elde edildi.Hasta grubu düşük ve yüksek PVS skorlu gruplar olarak eşit iki parçaya ayırıldı. Global PVS skoru `0` olan 30 hasta son grup olarak belirlendi. `Radiomics` parametreleri, beyaz cevherden, 2 adet görüntü filtreli ve 2 adet görüntü filtresiz 4 adet sekansta, 3DSlicer paket programı ile ölçüldü. Önceki çalışmalarda refere edilen `17` adet `Radiomics` parametresi belirlendi. Gruplara ait sonuçlar, Kruskal- Wllis varyans analizi ve Dunn‟s çoklu gruplarda karşılaştırma testi ile karşılaştırıldı. Bulgular : 4 farklı MR görüntüleme sekansında çalışılan 17 parametreden , FLAIR görüntülerde 12‟si , ADC görüntülerde 4‟ü, görüntü filtreli FLAIR görüntülerde 6‟sı ve görüntü filtreli ADC görüntülerde 11‟i, anlamlı artıĢ veya azalma göstermiĢtir. (p<0,05) . 17 parametreden 3‟ü hiç bir sekansta anlamlı değişiklik göstermemiştir. Özellike FLAIR sekansında, normal görünümde beyaz cevherde görüntüdeki heterojenite ve kümeleşme eğilimini ifade eden parametreler PVS skoru ile korele olarak artış göstermektedir. Sonuç : PVS‟si bulunan ve bulunmayan hastalarda, normal görünümde beyaz cevherde, `radiomics` parametrelerinin farklılığı , makroskopik düzeyde tespit edilemeyen , PVS ve beyaz cevher hiperintensitlerinin varlığını yansıtabilir.Anahtar kelimeler :Radiomics, texture analizi , perivasküler mesafe, Virchow - robinmesasfesi Aim: To evaluate whether radiomics features of the normal-appearing white matter (NAWM) are different between patients with prominent perivascular spaces (PVS) and those without. Materials and Methods: One hundred and sixty patients with PVS who had undergone cranial MRI for clinical reasons in June 2018 were evaluated. The PVS scores were calculated from both hemispheres in 7 different regions to obtain the global PVS score. The patients with PVS were divided into equally numbered low and high score groups. Thirty patients without PVS are selected as the last group. Radiomics analysis was performed from normal appearing white matter using 3DSlicer software, in four sequence two with image filtration and two without image filtration. Seventeen features, referred in previous studies were selected to be assessed. Results were then compared between the three groups using Dunn's multiple comparison test and Kruskal-Wallis variance analysis tests. Results: Seventeen features assessed on 4 different MR imaging sequence. On FLAIR images 12 out of 17 features, on ADC images 4 out of 17 features, on filtered FLAIR images 6 out of 17 features, on filtered ADC images 11 out of 17 feature showed statistically significant increase or decrease (p<0,05). 3 out of 17 features showed no statistically significant difference in any image. Especially on FLAIR images, the tendency for cluster formation and features showing heterogeneity in NAWM increases in correlation with the PVS score. Conclusion: The difference of radiomics features of the NAWM between patients with and without PVS may be the reflection of the presence of perivascular spaces and white matter hyperintensities undetectable at macroscopic level. Keywords: Radiomics, texture analysis, perivascular space, Virchow – Robin space 49